Scherpe vermaningen | weekend 19-20 maart

In die tijd waren er bij Jezus enkele mensen die Hem vertelden van de Galileeërs, wier bloed Pilatus met dat van hun offerdieren vermengd had. Daarop zei Jezus: ‘Denkt ge, dat onder alle Galileeërs alleen dezen zondaars waren, omdat zij dat lot ondergaan hebben? 

Volstrekt niet, zeg Ik u. Maar als gij u niet bekeert, zult ge allen op een dergelijke manier omkomen. Of die achttien die gedood werden, doordat de toren bij de Siloam op hen viel: denkt ge dat die alleen schuldig waren onder alle mensen die in Jeruzalem woonden? Volstrekt niet, zeg Ik u. Maar als gij niet tot bekering komt, zult ge allen op eenzelfde wijze omkomen.’ (Lucas 13, 1-5)

Ten einde raad zeggen ouders tegen hun zoon of hun dochterlief: “Als je zo verder doet, zal het nog slecht met je aflopen!” Aan deze harde uitspraak en scherpe vermaning is meestal een hele geschiedenis voorafgegaan; een geschiedenis van kwaad tot erger. Het af en toe onschuldig spijbelen op school samen met enkele vrienden eindigde uiteindelijk in studieverwaarlozing en in zitten blijven. Experimenteren met softdrugs tijdens het weekend leidde uiteindelijk tot verslaving aan alcohol en harddrugs.

Onheilsuitspraken

Met angst in het hart doen ouders dan zware onheilsuitspraken, in de hoop dat wat ze zeggen nooit of nimmer zal uitkomen. Want de ingeslagen weg is heilloos. 

Het enige waarop ouders hopen, is dat hun oogappel op zijn stappen zal terugkeren voordat het te laat is. “Als je zo verder doet, zal het met je slecht aflopen!”: onder dit harde oordeel zit een enorme liefde, zorg en bekommernis vanwege de ouders verscholen.

Jongeren hebben niet als enigen het monopolie op heilloze wegen. Ook de samenleving kiest voor wegen zonder uitzicht. Mensen met een profetisch inzicht verheffen dan hun stem: “Als wij zo verder blijven doen zal het slecht aflopen met de aarde en met de mensheid!” Is dit niet de boodschap die de klimaatspijbelaars telkens opnieuw uitschreeuwen? Is dit niet het gevoel in de samenleving bij het zien van de beelden van de oorlog in Oekraïne tijdens het tv-journaal.

Hedendaagse onheilsprofeten

Toename van extreem nationalisme, vervuiling van het leefmilieu, de groeiende kloof tussen arm en rijk, de uitbuiting van vluchtelingen door mensenhandelaars en heel zeker de oorlog in Oekraïne: al deze problemen kunnen zoals de tempel van Siloam in het evangelie op onze eigen kop terechtkomen. De gevolgen zijn dan desastreus, dodelijk. “Als we ons niet bekeren zullen we op een gelijkaardige wijze omkomen!”  Dat voorspellen de hedendaagse onheilsprofeten. 

Ook Jezus wilde dat zijn tijdgenoten op hun stappen terugkeerden, want de ingeslagen weg bleek heilloos te zijn. Zijn liefde dwingt Hem tot zeer radicale uitspraken: “Maar als gij u niet bekeert, zult ge allen op een dergelijke manier omkomen!” De radicaliteit van deze uitspraak staat in verhouding tot de hoogdringendheid van de bekering. 

Want als men te lang wacht om mentaliteiten en gedrag te veranderen wordt de toestand uitzichtloos en zit men letterlijk op een doodlopende weg. De oorlog in Oekraïne is daarvan jammer genoeg het beste bewijs.

God van de vrede,
opgeschrikt door het geweld, de agressie, 

de oorlog die is losgebarsten in Oekraïne,
wenden wij ons tot U.

Gij wilt geen oorlog, 
Gij wilt dat mensen elkaar opbouwen
en samen zich inspannen voor harmonie 

in uw mooie wereld.
Kom ons te hulp.

Wees nabij aan hen die nu te lijden hebben 
en zelfs hun leven geven.
Wees ook nabij aan de agressors 

opdat zij beseffen waar zij mee bezig zijn.
Dat ieder zich moge bekeren tot de ander, 

als enige weg tot vrede.
Dat uw mildheid en liefde de harten bereid maakt
om uw vrede te ontvangen en uit te dragen.
Zo bidden wij U door Jezus Christus, 

uw Zoon en onze Vredevorst.
Amen.