Vierde adventszondag: Open je hart | weekend 21-22 december

Dit jaar hebben we de advent beleefd vanuit het jaarthema: “Gods akker zijt gij. Groei in heiligheid”. We hebben ons laten uitnodigen om ons open te stellen, om luisterend en ontvankelijk in het leven te staan. Zo is het thema van het laatste adventsweekend: “Open je hart” …

In de eerste lezing weigert koning Achaz Gods teken: de koning gaat liever zijn eigen weg. In het evangelie horen we hoe Jozef Gods teken aanvaardt en gewoon doet wat van hem wordt verwacht: Hij zorgt voor Maria… en straks ook voor het Kind.

Toen zijn moeder Maria verloofd was met Jozef, bleek zij, voordat ze gingen samenwonen, zwanger van de heilige Geest. Omdat Jozef, haar man, rechtschapen was en haar niet in opspraak wilde brengen, dacht hij er over in stilte van haar te scheiden. 
Terwijl hij dit overwoog, verscheen hem in een droom een engel van de Heer die tot hem sprak: “Jozef, zoon van David, wees niet bevreesd Maria, uw vrouw, tot u te nemen; het kind in haar schoot is van de heilige Geest. Zij zal een zoon ter wereld brengen die gij Jezus moet noemen, want Hij zal zijn volk redden uit hun zonden.” (Matteüs 1*)

Hoofdrol in het evangelie

Wie speelt de hoofdrol in het evangelie van vandaag? Is dat Jozef of de Engel? Op het eerste gezicht lijkt dit de Engel te zijn. De engel staat voor een heel moeilijke taak.

Hij moet Jozef overtuigen, om Maria, zijn verloofde, die zwanger bleek te zijn nog voordat ze samenwoonden, tot vrouw te nemen. Niet dat Jozef zo’n tegendraadse persoon was. Hij wilde Maria gewoonweg niet in opspraak brengen. Om het heel cru te zeggen, hij wilde haar niet aanklagen en laten stenigen voor overspel, omdat de verloving reeds een verbintenis inhield die niet zomaar ongestraft verbroken kon worden. Jozef moet Maria toch graag gezien hebben, dat hij bereid was om in alle stilte van haar te scheiden. Maar de keuze om met haar te trouwen, in haar toestand, dit was toch wel iets van het goede te veel voor Jozef. Daarom was het optreden nodig van die engel. De engel moest Jozef helpen om ook die laatste hindernis te nemen.

Dit was geen kleine hindernis. Want door Maria tot vrouw te nemen, nam hij ook de zorg voor een kind op zijn nek. Hij zou dan verantwoordelijkheid moeten opnemen en dragen voor een zaak waarvoor hij niet verantwoordelijk was. Hij zou verantwoordelijkheid moeten opnemen voor een kind dat het zijne niet is. Hij zou verantwoordelijk zijn voor een zwangerschap, waaraan hij geen schuld heeft.

“Ontwaakt uit zijn slaap nam Jozef zijn vrouw tot zich” Het verhaal eindigt met de mededeling dat Jozef de verantwoordelijkheid op zijn schouders nam. Waarom nemen mensen verantwoordelijkheid op in het leven, voor zaken die niet direct de hunne zijn. Zelfs voor zaken waaraan zij geen schuld hebben ? Hoe komt dit toch ?

Waarschijnlijk omdat ze zoals Jozef in hun slaap een engel hebben ontmoet. In het diepste van hun gedachten zijn ze gaan vermoeden dat de taak die voor hen ligt een goede taak is. Een engel (of wat het ook moge geweest zijn) heeft hun gezegd : doe het maar. God keert uiteindelijk je engagement ten goede. Want God is met u.

Verborgen God, Gij kent ons,
Gij weet hoe blind wij soms zijn voor uw nabijheid,
hoe ver wij nog verwijderd staan van U.
Onthul ons uw aanwezigheid, laat ons groeien in geloof,
en breng ons thuis in de gemeenschap van Jezus Christus, onze Heer.