Vertroosting | weekend 12-13 februari
Samen met de twaalf leerlingen daalde Jezus van de berg af en bleef staan op een vlak terrein. Daar bevond zich een talrijke groep van zijn leerlingen en een grote volksmenigte uit heel het joodse land, uit Jeruzalem en uit het kustland Tyrus en Sidon. Jezus sloeg nu zijn ogen op, keek zijn leerlingen aan en sprak: ‘Zalig gij die arm zijt, want aan u behoort het Rijk Gods.
Zalig die nu hongerlijdt, want gij zult verzadigd worden. Zalig die nu weent, want gij zult lachen. Zalig zijt gij, wanneer omwille van de Mensenzoon de mensen u haten, wanneer zij u uitstoten, u beschimpen en uw naam uit de samenleving bannen als iets verfoeilijks. Als die dag komt, spring dan op van blijdschap, want groot is uw loon in de hemel. Op dezelfde manier behandelden hun voorvaderen de profeten. Maar wee u, rijken, want wat u vertroost, hebt ge al ontvangen. Wee u, die nu verzadigd zijt, want ge zult hongerlijden. Wee u, die nu lacht, want ge zult klagen en wenen. Wee u, wanneer alle mensen met lof over u spreken, want hun voorvaderen deden hetzelfde met de valse profeten. (Lucas 6,17.20-26)
De rijken worden weeral eens hard aangepakt in het evangelie. “Wee u rijke!” waarschuwt Jezus. Is er dan iets verkeerd aan rijk zijn? Ja, zegt Jezus, want de rijke dreigt het echte leven te missen. Want datgene ‘wat’ de rijke troost geeft in het leven, ‘dat’ heeft hij al ontvangen. De ‘echte’ vertroosting in het leven dreigt hij mis te lopen.
Over welke vertroosting heeft Jezus het. Het gaat hierover: de rijke heeft in het leven in feite niemand echt nodig. Want als hij een probleem heeft dan heeft hij genoeg geld om een oplossing te komen. De vertroosting in het leven wordt door iemand die veel geld heeft gekocht.
Vriendelijkheid
Zo kan er bijvoorbeeld ‘vriendelijkheid’ gekocht worden. Een koopkrachtige toerist wordt overal vriendelijk en goed ontvangen. Deze commerciële vriendelijkheid, is toch nog iets anders dan de innerlijke vriendelijkheid die iemand je zomaar schenkt. Zoals men vriendelijkheid kan kopen, kan men ook aandacht kopen. Men kan aandacht kopen bij een psychiater. Tegen betaling neemt hij alle tijd van de wereld om naar zijn cliënt te luisteren. Men kan bij de garagist prestige en aanzien kopen in de vorm van een luxeauto, met alle mogelijk opties erop en eraan. Zelfs liefde kan gekocht worden bij een prostituee en levensroes bij een dealer van softdrugs. Alles is te koop, als je maar genoeg geld hebt.
Maar er is een vertroosting in het leven die niet te koop is. Het is de vertroosting van zich bemind te weten. Echte aanhankelijkheid van kleinkinderen wordt aan grootouders belangloos geschonken. Echte liefde van kleinkinderen is steeds spontaan en onverwacht. Hun aanhankelijkheid is echt niet te koop met extra zakgeld. Soms is de hulp van een psychiater zeker nodig in het leven, maar iemand die echt naar je luistert, zoals alleen een huwelijkspartner dat kan, is met geen geld te betalen. Een medemens die met je meeleeft, meestrijdt, meelijdt is meer waard dan al het goud van de wereld.
Medelijden
Ook al is de situatie van een arme soms heel moeilijk, meestal staat hij verder op de weg van het echte leven dan de rijke. Armen krijgen bijvoorbeeld aalmoezen. Letterlijk is het woord ‘aalmoes’ afgeleid van het woord ‘medelijden’. Armen, materiële armen, maar ook immateriële armen, leren het medelijden in hun leven ontdekken. De grootste vertroosting in moeilijke levensomstandigheden is een medemens die medelijden met jou heeft, iemand die met jou meelijdt in het leven. Want op dat moment is men niet meer eenzaam.
De rijke heeft een gemakkelijk leven, dat is de vertroosting die hij reeds ontvangen heeft. Maar als het puntje bij paaltje komt, is hij heel vaak een eenzaam mens, omdat er niemand is die ten diepste medelijden met hem heeft.
Tegenover God zijn wij allemaal heel arme kleine mensjes. Op de eerste plaats zijn wij allen heel arm aan liefde. Welke grootse liefdevolle prestaties kunnen wij aan Hem voorleggen? In vergelijking met Gods liefde is onze liefde klein en arm, zeer broos en kwetsbaar. Toch is deze armoede aan liefde, juist onze grootste kans. Immers God is een barmhartige en liefdevolle God, die met ieder mens meelijdt. Zo is God toch aan ons geopenbaard door Jezus.
Heel het leven van Jezus is een leven van medelijden geweest tot op het kruis toe. Als God een medelijdende God is, dan is hiermee ook onze fundamentele eenzaamheid in het leven doorbroken geworden. Dit is ook de reden waarom wij ons vandaag ‘zalig’ mogen noemen.
Heer,
toon uw nabijheid aan allen die zich angstig en onrustig voelen, aan wie zich zorgen maken over zichzelf en over de mensen die hen dierbaar zijn.
Schenk genezing en kracht aan alle zieken, aan hen die alleen zijn, aan mensen zonder vrienden of familie.
Sterk allen die werken in ziekenhuizen en woon- en zorgcentra, in scholen en kinderdagverblijven, in huizen waar kwetsbare mensen wonen. Neem allen die door het Corona-virus gestorven zijn op in uw vrede, en troost allen die om hen rouwen. Amen.