Overgrote vreugde | weekend 1-2 januari
Toen Jezus te Bethlehem in Juda geboren was ten tijde van koning Herodes, kwamen er te Jeruzalem Wijzen uit het oosten en vroegen: “Waar is de pasgeboren koning der Joden? Want wij hebben zijn ster in het oosten gezien en zijn gekomen om Hem onze hulde te brengen.”
Toen koning Herodes dit hoorde, werd hij verontrust en heel Jeruzalem met hem. Hij riep alle hogepriesters en Schriftgeleerden van het volk bijeen en legde hun de vraag voor, waar Christus moest geboren worden. Zij antwoordden hem: “Te Bethlehem in Juda. Zo immers staat er geschreven bij de profeet: En gij, Bethlehem, landstreek van Juda, gij zijt volstrekt niet de geringste onder de leiders van Juda, want uit u zal een leidsman tevoorschijn treden, die herder zal zijn over mijn volk Israël.” Toen ontbood Herodes in het geheim de Wijzen en vroeg hun nauwkeurig naar de tijd waarop de ster verschenen was. Daarop zond hij hen naar Bethlehem met de opdracht: “Gaat een zorgvuldig onderzoek instellen naar dat Kind en wanneer gij het gevonden hebt, bericht het mij dan, opdat ook ik het hulde kan gaan brengen.” Na de koning aangehoord te hebben vertrokken zij. En zie, de ster die zij in het oosten gezien hadden, ging voor hen uit totdat zij boven de plaats waar het Kind zich bevond stil bleef staan. Op het zien van de ster werden zij vervuld van overgrote vreugde. (Mattheüs 2,1-10)
Openbaring van de Heer
De officiële liturgische benaming voor het feest van Drie Koningen is het feest van de Openbaring van de Heer. Heel de aandacht komt daarbij op dat kindje Jezus te liggen. Want doorheen het bezoek van de drie koningen openbaart zich wie dat werkelijk Kindje is. Niet zomaar een jongentje te midden van zovele baby’s ooit geboren op aarde. Dit kind is de Zoon van God. Zijn diepste mysterie als mens is van goddelijke oorsprong, een goddelijk mysterie. Vader, Zoon en heilige Geest: in hun drie-eenheid zijn zij God.
De romantiek van Kerstmis – en die romantiek mag er gerust zijn – zet de spots op de eerste plaats op die drie mannen uit het oosten. De drie mannen kregen doorheen de traditie ook namen mee. In het Grieks waren dat: Apellius, Amerius en Damascus. In het Hebreeuws: Galgalat, Malgalat en Sarathin. Maar ze zijn in onze streken bekend geworden onder hun gelatiniseerde Perzische namen: Caspar, Melchior en Balthasar.
Ze zouden respectievelijk 20, 40 en 60 jaar oud zijn geweest; getallen die de levenstijdperken van de volwassene symboliseren. We noemen ze koningen omdat ze koninklijke geschenken meebrachten: goud, wierook en mirre.
De drie Wijzen
Maar we noemen hen ook de drie wijzen, omdat ze de betekenis trachtten te achterhalen van een bijzondere ster die ze aan het firmament hadden gezien. De zoektocht naar de betekenis van die ster bracht hen eerst naar Jeruzalem, naar die andere koning uit het kerstverhaal, koning Herodes. Herodes, die uiteindelijk het kindje Jezus naar het leven zal staan, omdat hij verontrust was over de geboorte van een mogelijke machtsrivaal. Terwijl het koningschap van Jezus enkel te maken zal hebben met nederig herderschap.
In die zin zaten de hogepriesters en Schriftgeleerden te Jeruzalem dichter bij de waarheid, want zij herinnerden zich de woorden van de profeet: “En gij Bethlehem, landstreek van Juda, gij zijt volstrekt niet de geringste onder de leiders van Juda, want uit u zal een leidsman tevoorschijn treden, die herder zal zijn over mijn volk Israël.”
Die schriftkennis zal de hogepriesters en Schriftgeleerden niet op weg doen gaan, want zo ver reikte hun wijsheid en moed niet. Enkel de drie wijzen vervolgen hun weg, tot ze het Kind vinden en zij vervuld zullen worden van overgrote vreugde. In die vreugde mogen ook wij delen, ten minste toch als ook wij de wijsheid hebben om op zoek te gaan naar Jezus in ons leven.
God van hemel en aarde, U die alle sterren draagt:
licht ons bij op onze levensweg.
U die de zon heeft geschapen:
geef ons warmte overal waar wij het leven delen.
U die de maan laat opkomen:
schijn ook voor ons als het duister is.
Wijs ons de weg naar licht en leven,
ons geopenbaard in Jezus, het kind van Bethlehem,
opdat ons hart vervuld mag worden met overgrote vreugde.Amen.