Leven na mislukking | weekend 30 april-1 mei
Daarna verscheen Jezus aan de leerlingen bij het meer van Tiberias. De verschijning verliep op deze wijze. Er waren bijeen: Simon Petrus, Tomas, die ook Didymus genoemd wordt, Natanaël uit Kana in Galilea, de zonen van Zebedeüs en nog twee van zijn leerlingen. Simon Petrus zei tot hen: “Ik ga vissen.”
Zij antwoordden: “Dan gaan wij mee.” Zij gingen dus op weg en klommen in de boot, maar ze vingen die nacht niets.
Toen het reeds morgen begon te worden, stond Jezus aan het strand, maar de leerlingen wisten niet dat het Jezus was. Jezus sprak hen aan: “Vrienden, hebben jullie soms wat vis?” “Neen,” antwoordden ze. Toen zei Hij hun: “Werpt het net uit rechts van de boot, daar zult ge iets vangen.” Nadat ze dit gedaan hadden, waren ze niet meer bij machte het net op te halen vanwege de grote hoeveelheid vissen. Daarop zei de leerling van wie Jezus veel hield tot Petrus: “Het is de Heer!” (Johannes, 21 1-7a)
‘Ik ga terug vissen!’ Met deze uitspraak keert Petrus terug naar zijn vroegere leven.
Voor hem is het avontuur met Jezus voorbij. Ontgoocheld en vooral een illusie rijker keert hij terug naar zijn vroegere beroepsbezigheden, voordat Jezus in zijn leven kwam. Hij gaat terug vissen, alsof die jaren samen met Jezus niet bestaan hadden. Maar ook dit lukt niet: ‘Die nacht vingen ze niets.’
Gewoonweg de oude draad terug opnemen, bleek niet te lukken. Want wat er in het leven ook gebeurd moge zijn, men kan het niet zomaar uitwissen. Ook al zouden we dit soms heel graag willen doen. Het is zoals het spreekwoord zegt: ‘gedane zaken kennen geen keer’. Dit is in ons leven ook zo.
De draad weer oppakken
Na een mislukking in het leven, dromen ook wij ervan om de oude draad van voor de mislukking, terug op te nemen. Alsof die mislukking nooit heeft bestaan. Maar dit gaat niet. Een zeer ongelukkige jeugd, een echtscheiding, een faillissement, een diepe depressie, een hartinfarct, ernstige familieruzies …: al deze gebeurtenissen kunnen niet zomaar weggeveegd worden in het leven. Wat er gebeurd is, staat blijvend in ons hart en in onze herinnering gegrift. Doen alsof dit allemaal niet gebeurd is, heeft geen zin. Het is een onvruchtbare strategie.
Wat geldt voor het individuele persoonlijke leven, geldt ook voor collectieve gebeurtenissen, zoals de bomaanslagen in de metro in Brussel, de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne. Ook in de jaren onmiddellijk na de tweede wereldoorlog probeerde men in de heropbouw de draad van tevoren terug op te nemen, maar ook dit ging niet zonder meer.
Met grote maatschappelijke veranderingen op moreel en religieus vlak als gevolg.
Na miljoenen oorlogsslachtoffers en na de vernietigingskampen kon aan de volgende generatie het geloof in een goede God niet meer onbevangen doorgegeven worden.
Godsverduistering
In gans Europa maakten we een ‘godsverduistering’ mee. Dit is één van de diepere wortels van de huidige algemene kerkcrisis in Europa, zowel bij katholieken, als bij protestanten of anglicanen.
Als na een ramp of een mislukking het onmogelijk is de oude draad terug op te nemen, is er dan na de mislukking nog leven mogelijk? En is er dan ook nog geloof mogelijk. Was er na de mislukking met Jezus nog echt vreugdevol leven en geloof mogelijk voor Petrus en zijn medeleerlingen? Het antwoord van het evangelie op deze vraag is ondubbelzinnig: ‘ja’.
Na de mislukking is er nog leven mogelijk, zelfs leven in overvloed. ‘Nadat de leerlingen op Jezus’ woord de netten opnieuw hadden uitgeworpen, waren zij niet meer bij machte om de netten op te halen, omwille van de hoeveelheid vis die ze gevangen hadden.’ Na de mislukking bleek er geloof en leven in overvloed te zijn voor de leerlingen van Jezus. Ten minste toch in de mate dat zij zich durfden toevertrouwen aan de Verrezen Heer. Vertrouwen maakt het leven vruchtbaar, over de mislukking en de catastrofe heen.
Depressie
In een samenleving waarin het Godsvertrouwen verdwijnt, nemen de depressies na een mislukking toe. Een depressie is het zwarte gat waarin mensen terecht komen na een levensmislukking. Alléén geraakt de mens daar nooit uit. Men heeft dan vooral iemand nodig waarop men kan vertrouwen. Die ‘iemand’ kan heel zeker een medemens zijn: de partner, een goede vriend, de ouders, een collega op het werk.
Voor gelovige mensen is die ‘iemand’ waarop ze onvoorwaardelijk kunnen vertrouwen de Verrezen Heer.
In uren van grote duisternis in ons leven wil de Verrezen Heer voor ons een licht zijn.
Een licht dat schijnt in de nacht, zoals de Paaskaars in de Paasnacht. Een licht dat ons hoop geeft op een nieuw en overvloedig leven en op een onbevangen geloof.
Goede God, wij bidden voor allen die in het leven tegenslag ondervinden. Dat zij lot- en tochtgenoten ontmoeten die hen op hun levensweg willen vergezellen. Dat het licht van Verrezen Heer hun levensweg moge verlichten. En dat zij de hoop op een leven in overvloed nooit opgeven, omwille van Jezus Christus, uw Zoon en onze Heer. Amen.