Feesten in de vasten | weekend 25-26 maart

Jezus zei haar: ‘Ik ben de verrijzenis en het leven. Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven. En ieder die leeft en gelooft in Mij, zal in eeuwigheid niet sterven. Gelooft gij dit?’ Ze zei tot Hem: ‘ja, Heer, ik geloof! Gij zijt de Messias, de Zoon van God, die in de wereld komt.’ Hierop ging zij naar huis om haar zuster te roepen. (Joh. 11.20-28)

Tijdens de veertigdagentijd vasten christenen. Toch valt het op hoe weinig ‘eten en vasten’ kenmerkend is voor een christen, zeker in vergelijking met joden en moslims. De religieuze diversiteit in de samenleving nodigt uit tot nadenken over onze eigen tradities, onder meer omtrent vasten.

Spijswetten uit de Thora

De joden hebben duidelijke eetgewoonten. De spijswetten uit de Thora, de Joodse Wet, bepalen welke dieren rein en welke onrein zijn, wat gegeten mag worden en wat niet. Zich aan deze regels houden ziet de gelovige jood als een volgen van Gods wil. In een joodse keuken mogen melk en vlees niet met elkaar in aanraking komen. Melk is een symbool van nieuw leven, vlees van de dood. Leven en dood mogen niet met elkaar vermengd worden. Eten en eten klaarmaken heeft voor joden een uitgesproken religieus karakter.

Ramadan

De moslims hebben hun ramadan. Tijdens deze heilige maand onthouden ze zich van zonsopgang tot zonsondergang van eten en drinken. Tegelijk is dit een periode van bezinning, waarin solidariteit met de armen speciale aandacht krijgt. Dit vasten is geen individualistisch gebeuren, maar heeft een sterke gemeenschapsdimensie. Want na zonsondergang eet men samen. Het onderhouden van de ramadan is een belangrijk kenmerk van de islamitische identiteit. Het is zelfs één van de vijf zuilen van de islam.

Jezus Christus

Hoe is dat bij ons, christenen? In vergelijking met joden en moslims valt op hoe weinig ‘eten en vasten’ identiteit verleent aan een christen. In het Nieuwe Testament komen geen voedingsregels voor en de kerkelijke voorschriften inzake vasten en onthouding zijn uitermate ruim geworden. Aswoensdag en Goede Vrijdag zijn enkel nog overgebleven als echte vastendagen. Het christendom is geen godsdienst van allerlei voedselwetten, maar een godsdienst die gaat over een Persoon, namelijk: Jezus Christus.

Daarover gaat ook de evangelielezing. In zijn gesprek met Martha zegt Jezus: “Ik ben de verrijzenis en het leven. Wie in Mij gelooft zal leven, ook al is hij gestorven en ieder die leeft in geloof aan Mij zal in eeuwigheid niet sterven.”

Het leven, het volle leven, het eeuwige leven: alles draait in het christendom rond één Persoon. Want het volle leven bestaat erin te geloven in de persoon van Jezus. 

“Gelooft gij dit?” vraagt Jezus aan Martha, en over haar schouders heen aan ieder van ons.

Toen bijvoorbeeld de volgelingen van Johannes de Doper en de farizeeën de leerlingen van Jezus verweten dat zij niet vastten, zei Jezus: “Kunnen bruiloftsgasten soms vasten zolang de bruidegom bij hen is? Zolang ze de bruidegom bij zich hebben, kunnen ze niet vasten. Maar er zullen dagen komen dat de bruidegom van hen is weggenomen, en dan, op die dag, zullen ze vasten” (Mc. 2:19-20).

Feest op zondag

Daarom is in de christelijke traditie de zondag nooit een vastendag, want dan is de verrezen Heer in ons midden. Tussen Aswoensdag en Pasen liggen meer dan 40 dagen: 46 dagen om precies te zijn. Omdat de zondagen niet als vastendagen meegeteld worden. Want op zondag is Christus zelf – de Bruidegom van het Gods volk – in ons midden en dan kan er alleen maar feest zijn, zoals op de bruiloft van Kana. Vasten is zinvol voor de christen, maar de vreugde om de aanwezigheid van verrezen Heer voert toch altijd de boventoon.

Goede God, in deze veertigdagentijd mogen we onze verbondenheid met Jezus Christus, uw Zoon verdiepen. Want Hij is voor ons de Weg, de Waarheid en het Leven. Wie in Hem gelooft zal de blijvende dood niet kennen, maar eeuwig leven. Amen.